Effectief re-integreren via het 2e spoor bereik je alleen met goede communicatie en wederzijds begrip. Juist die twee dingen zijn gecompliceerd bij de begeleiding van anderstaligen in een 2e spoortraject. Kort geleden sprak ik hierover met Yeliz Mete, specialist op het gebied van verzuim en re-integratie voor anderstaligen. Hoe spelen cultuurverschillen een rol in het re-integratietraject?

Voor het antwoord op die vraag is het belangrijk om verschillende onderdelen van cultuur te verkennen. Er zijn veel aspecten die de communicatie, beleving van arbeidsongeschiktheid en houding ten opzichte van ziekte en gezondheid beïnvloeden. In een 2e spoortraject voor anderstaligen kom je deze aspecten ongetwijfeld tegen.

1. Communicatiestijl en hiërarchie

Iedere cultuur benadert communicatie op een andere manier. In veel Aziatische culturen wordt bijvoorbeeld de hiërarchie sterk benadrukt. Werknemers zijn terughoudend om problemen te uiten bij hun werkgever of leidinggevende. Dat staat in schril contrast met de Nederlandse cultuur: blakend van directe communicatie en openheid.

Een kloof tussen communicatiestijlen leidt tot misverstanden. Ook maakt het anderstalige werknemers in een 2e spoortraject vaak minder betrokken. Als 2e spoorcoach is het je verantwoordelijkheid om vertrouwen en begrip te kweken. Daarvoor heb je persoonlijke en professionele communicatieve vaardigheden nodig die over het cultuurverschil heen werken.

2. Percepties van arbeidsongeschiktheid

Hoe mensen kijken naar arbeidsongeschiktheid varieert. Sommige culturen associëren arbeidsongeschiktheid met schaamte. Mensen die opgroeien in deze cultuur vermijden openlijke discussies over gezondheidsproblemen en ziekte. In andere culturen wordt openheid over gezondheidskwesties juist aangemoedigd.

Voor re-integratieprofessionals is het essentieel om te begrijpen hoe een anderstalige werknemer de eigen arbeidsongeschiktheid ervaart. De beleving van arbeidsongeschiktheid heeft invloed op iemands motivatie in bijvoorbeeld een 2e spoortraject. Begrijp je iemands visie? Dan kun je aangepaste plannen maken om iemand de juiste ondersteuning te bieden, rekening houdend met de culturele gevoeligheden.

3. Attitudes ten opzichte van gezondheid

Naar de visie op arbeidsongeschiktheid, kan ook de perceptie van gezondheid en welzijn van elkaar verschillen. In sommige culturen ligt de nadruk sterk op preventieve zorg en bevordering van de algehele gezondheid. Maar in andere culturen zoeken mensen pas medische hulp wanneer ze ernstig ziek zijn. Iemands houding ten opzichte van een 2e spoortraject wordt mede bepaald door iemands kijk op de gezondheid.

Als re-integratieprofessional kun je leerinitiatieven ontwikkelen die zijn afgestemd op de culturele overtuiging van een werknemer. Denk bijvoorbeeld aan een workshop over gezondheidspromotie of het aanbieden van informatie over gezondheid in verschillende talen.

Culturele sensitiviteit in het 2e spoortraject

Cultuurverschillen kunnen beperkend werken, maar iemands culturele achtergrond kan ook een motiverende of activerende factor zijn. Werk je als 2e spoorcoach of re-integratieprofessional met anderstaligen? Dan moet je een stevige dosis culturele sensitiviteit hebben. Het is van cruciaal belang dat je getraind bent in interculturele communicatie en je bewust bent van diversiteit. 

Alleen dan kun je alle soorten werknemers met respect voor de culturele achtergrond begeleiden. Welke tools en ondersteuning je in kunt zetten bij een 2e spoortraject voor anderstaligen? Daar vertel ik meer over in een tweede blog over dit onderwerp.