Bij re-integratie van werknemers die langdurig ziek zijn speelt 2e spoorcoaching een belangrijke rol. Het is een gestructureerde aanpak die erop gericht is om werknemers te helpen als zij niet terug kunnen keren bij hun eigen werkgever. Het doel? Een passende baan vinden bij een andere werkgever. Dat klinkt makkelijk, maar 2e spoorcoaching is best complex. In deze blog leg ik uit wat 2e spoorcoaching precies is, wanneer het wordt ingezet en wat de taken en verantwoordelijkheden zijn van alle professionals die betrokken zijn in het proces.
Wanneer wordt een 2e spoortraject ingezet?
Een 2e spoortraject wordt ingezet wanneer een werknemer langdurig ziek is en niet meer in staat is om zijn of haar eigen werk bij de huidige werkgever te doen. Dit proces wordt vaak gestart na ongeveer één jaar ziekteverzuim, als duidelijk is geworden dat terugkeer naar de eigen werkplek binnen afzienbare tijd niet mogelijk is.
Een 2e spoortraject is een wettelijke verplichting onder de Wet verbetering poortwachter (WvP). Deze wet verplicht werkgevers en werknemers om zich gezamenlijk in te spannen voor re-integratie. Eerst binnen de eigen organisatie: het 1e spoor. En als dat niet mogelijk is, buiten de eigen organisatie: het 2e spoor.
Wat is het doel van een 2e spoortraject?
Het hoofddoel van een 2e spoortraject is om een passende werkplek voor de werknemer te vinden bij een andere werkgever. Hierbij wordt rekening gehouden met de beperkingen en mogelijkheden van de werknemer. Deze worden vastgesteld door een bedrijfsarts. Een arbeidsdeskundige geeft op basis van de informatie van de bedrijfsarts een re-integratieadvies. Dat advies kan betekenen dat er een 2e spoortraject gestart moet worden.
Dit traject is erop gericht om de werknemer zo snel mogelijk weer aan het werk te krijgen. Langdurige arbeidsongeschiktheid wordt ermee voorkomen en werknemer kan snel weer een zinvolle bijdrage leveren aan de arbeidsmarkt.
Wie zijn er betrokken bij een 2e spoortraject?
Bij een succesvol 2e spoortraject werken verschillende professionals samen. De belangrijkste betrokkenen zijn:
- De bedrijfsarts
- De arbeidsdeskundige
- De 2e spoorcoach
- De casemanager
- De werkgever
- De werknemer (ook wel: werkzoekende / coachee)
Deze betrokkenen hebben allemaal hun eigen taken en verantwoordelijkheden. Deze zal ik nu kort per betrokkene toelichten.
De bedrijfsarts: beoordeelt de medische situatie
De verantwoordelijkheid van de bedrijfsarts is vrij duidelijk: deze beoordeelt de medische situatie van een werknemer en geeft advies over iemands mogelijkheden en beperkingen als het gaat om werk. De bedrijfsarts stelt ook een inzetbaarheidsprofiel (IZP) of een Functionele Mogelijkheden Lijst (FML) op. Hierin wordt de fysieke en psychische belastbaarheid van een werknemer vastgelegd.
De arbeidsdeskundige: bekijkt mogelijkheden voor passende arbeid
Welke werkzaamheden kan een werknemer nog verrichten? Met die vraag houdt de arbeidsdeskundige zich bezig. Hierbij gaat het zowel om werk binnen als buiten de organisatie. Een arbeidsdeskundige beoordeelt het IZP of de FML en vertaalt deze naar mogelijkheden op de arbeidsmarkt. De arbeidsdeskundige speelt ook een belangrijke rol bij het opstellen van een trajectvoorstel voor een 2e spoortraject. De arbeidsdeskundige geeft namelijk advies over het wel of niet volgen van een 2e spoortraject. De rapportage van de arbeidsdeskundige geeft vaak input voor het op te stellen trajectvoorstel.
De 2e spoorcoach: ondersteunt de werknemer in het traject
Dan de 2e spoorcoach: een spin in het web voor werknemers die langdurig ziek zijn en niet kunnen terugkeren naar hun eigen werkgever. De coach is verantwoordelijk voor een breed scala aan taken die gericht zijn op het ondersteunen van de werknemer bij het vinden van passend werk bij een andere werkgever. Dit klinkt misschien nog wat vaag. Daarom ga ik graag wat gedetailleerder in op de taken van een 2e spoorcoach:
Intensieve begeleiden van een werknemer. De 2e spoorcoach begeleidt iemand intensief gedurende het hele 2e spoortraject. Dit begint vaak met een uitgebreide intake om de situatie van de werknemer goed in kaart te brengen. Tijdens deze intake worden de beperkingen en mogelijkheden van de werknemer besproken. Ook gaat het hierbij over de verwachtingen en doelen voor het traject.
Opstellen van een persoonsprofiel en zoekprofiel. Een van de belangrijkste taken van de 2e spoorcoach is het actief ondersteunen bij het zoeken naar passende vacatures die aansluiten bij de vaardigheden en mogelijkheden van de werknemer. Dit vereist grondige kennis van de arbeidsmarkt en het vermogen om creatieve oplossingen te vinden voor eventuele belemmeringen. Ieder traject heeft weer nieuwe uitdagingen om oplossingen voor te vinden.
Ondersteunen bij het schrijven van sollicitatiebrieven en het maken van een cv. De 2e spoorcoach helpt de werknemer bij het schrijven van professionele sollicitatiebrieven. Ook het maken van een duidelijk cv hoort hierbij. Dit omvat het aanpassen van een cv en brief aan de specifieke vacature en het benadrukken van de sterke punten en relevante ervaring van de werknemer. Als dit goed gebeurt, vergroot het de kans op succes.
Voorbereiden op sollicitatiegesprekken. Een 2e spoorcoach helpt een werknemer ook bij de voorbereiding van een sollicitatiegesprek. Hierbij zorgt een coach ervoor dat iemand goed voorbereid is en zelfverzekerd naar een gesprek gaat. Ook dit vergroot de kans op een succesvolle sollicitatie.
Mentaal en emotioneel ondersteunen. Langdurige ziekte en het zoeken naar een nieuwe baan kunnen mentaal en emotioneel belastend zijn voor de werknemer. De 2e spoorcoach biedt daarom ook ondersteuning op dit gebied, door een luisterend oor te zijn en te helpen bij het omgaan met stress en onzekerheid rondom het zoeken naar een passende functie.
Een brug vormen tussen de werknemer en potentiële werkgevers. De 2e spoorcoach fungeert ook als een brug tussen de werknemer en potentiële werkgevers. Dit betekent dat de coach in sommige gevallen niet alleen de werknemer ondersteunt, maar ook actief contact onderhoudt met werkgevers om de plaatsingskansen te vergroten.
Administratieve taken uitvoeren en duidelijk verslagleggen. Een belangrijk aspect van de rol van de 2e spoorcoach is het bijhouden van de voortgang en zorgdragen voor een correcte verslaglegging. Dit is noodzakelijk om de voortgang van het traject te monitoren en om te voldoen aan wettelijke eisen en rapportageverplichtingen.
Ondersteunen bij het inzetten trainingen en opleidingen. Om de werknemer beter voor te bereiden op de arbeidsmarkt, kan de 2e spoorcoach ook adviseren over en ondersteunen bij het volgen van trainingen en opleidingen. Dit kan de kansen van de werknemer op het vinden van passend werk aanzienlijk vergroten.
De casemanager: schakelt tussen betrokkenen
De casemanager is vaak de schakel tussen alle betrokken partijen. Deze zorgt ervoor dat de communicatie soepel verloopt en dat alle stappen in het re-integratieproces volgens de wet- en regelgeving worden gevolgd. De casemanager houdt ook de voortgang bij en rapporteert hierover aan de werkgever en andere betrokkenen.
De werkgever: werkt actief mee
De werkgever heeft een wettelijke verplichting om de werknemer te ondersteunen bij re-integratie. Dit betekent dat de werkgever actief moet meewerken aan zowel het 1e als het 2e spoortraject. De werkgever moet er alles aan doen om passend werk te vinden binnen de eigen organisatie en, indien dit niet mogelijk is, de werknemer ondersteunen bij het vinden van werk buiten de organisatie. Dit is dus geen louter passieve rol.
De werknemer: zoekt actief naar passend werk
De 2e spoorcoachee heeft de verantwoordelijkheid om actief mee te werken aan het re-integratieproces. Dit betekent dat deze beschikbaar moet zijn voor gesprekken met de bedrijfsarts, arbeidsdeskundige en 2e spoorcoach, en actief moet deelnemen aan het zoeken naar passend werk. De werknemer moet ook openstaan voor het volgen van trainingen of opleidingen die de kans op een nieuwe baan vergroten.
Hoe verloopt het proces van een 2e spoortraject?
Ieder 2e spoortraject volgt een aantal standaard stappen. Dit is een gestructureerd proces dat begint met de beoordeling door de bedrijfsarts en eindigt met het vinden van een passende baan voor de werknemer. Hieronder wordt het proces stap voor stap uitgelegd:
- Beoordeling door de bedrijfsarts. De bedrijfsarts beoordeelt de medische situatie van de werknemer en stelt de IZP of FML op. Op basis hiervan wordt vastgesteld of re-integratie in het 1e spoor, binnen de eigen organisatie, mogelijk is. Als dit niet het geval is, wordt het 2e spoortraject gestart.
- Inschakelen van een arbeidsdeskundige. De arbeidsdeskundige beoordeelt het IZP of de FML en onderzoekt welke werkzaamheden de werknemer nog kan verrichten. Deze stelt een rapport op met daarin de mogelijkheden op de arbeidsmarkt en geeft advies over de vervolgstappen in het re-integratieproces.
- Opstellen van het plan van aanpak. Op basis van het rapport van de arbeidsdeskundige wordt een trajectvoorstel (plan van aanpak 2e spoor) opgesteld. Dit voorstel beschrijft de stappen die ondernomen zullen worden om de werknemer te begeleiden naar passend werk bij een andere werkgever. Het voorstel wordt besproken met de werknemer en de werkgever en er worden concrete doelen en termijnen vastgesteld.
- Begeleiding door de 2e spoorcoach. De 2e spoorcoach start met de begeleiding van de werknemer. Dit omvat onder andere het zoeken naar passende vacatures, het opstellen van sollicitatiebrieven en cv’s, het voorbereiden op sollicitatiegesprekken en het bieden van mentale en emotionele ondersteuning. De 2e spoorcoach houdt regelmatig voortgangsgesprekken met de werknemer om de voortgang te evalueren en bij te sturen waar nodig.
- Sollicitatie- en netwerktrainingen. Afhankelijk van de behoeften van de werknemer kunnen er sollicitatie- en netwerktrainingen worden aangeboden. Deze trainingen helpen de werknemer om beter voorbereid te zijn op de arbeidsmarkt en vergroten de kans op het vinden van een passende baan.
- Detachering en werkervaringsplaatsen. Indien mogelijk kunnen er detacheringsmogelijkheden of werkervaringsplaatsen worden aangeboden. Dit geeft de werknemer de kans om werkervaring op te doen bij een andere werkgever zonder direct een vast dienstverband aan te gaan. Dit kan helpen om de overgang naar een nieuwe baan soepeler te laten verlopen.
- Regelmatige evaluatie en bijsturing. Gedurende het 2e spoortraject vinden er regelmatig evaluatiemomenten plaats. Hierbij wordt de voortgang van de werknemer besproken en worden er, indien nodig, aanpassingen gemaakt in het plan van aanpak. Dit zorgt ervoor dat het traject flexibel blijft en aangepast kan worden aan de behoeften en mogelijkheden van de werknemer.
- Succesvolle plaatsing en nazorg. Het uiteindelijke doel van het 2e spoortraject is om de werknemer succesvol te plaatsen bij een nieuwe werkgever. Nadat de werknemer een passende baan heeft gevonden, blijft de 2e spoorcoach vaak nog enige tijd betrokken om ervoor te zorgen dat de werknemer goed kan integreren in de nieuwe werkomgeving. Deze nazorg is belangrijk om terugval te voorkomen en te zorgen voor een duurzame re-integratie.
Welke oplossingen zijn er bij verschillende uitdagingen in een 2e spoortraject?
Niet ieder 2e spoortraject verloopt soepel van begin tot eind. Hoe overzichtelijk de stappen ook zijn, een 2e spoortraject kan verschillende uitdagingen met zich meebrengen. Gelukkig zijn er vaak ook oplossingen voor deze hobbels op de weg. Hier zijn drie veelvoorkomende uitdagingen en mogelijke oplossingen:
Weerstand van de werknemer. Sommige werknemers kunnen weerstand bieden tegen het 2e spoortraject, omdat ze nog hopen terug te keren naar hun oude functie of omdat ze angst hebben voor het onbekende. Het is belangrijk om open en eerlijk te communiceren over de mogelijkheden en beperkingen, en om de werknemer actief te betrekken bij het proces. Psychologische ondersteuning kan ook helpen om deze weerstand te overwinnen.
Gebrek aan passende vacatures. Passend werk vinden klinkt misschien eenvoudig, maar het dit kan een uitdaging zijn, vooral in specifieke sectoren of regio’s. Een oplossing hiervoor is het inzetten van een breed netwerk van potentiële werkgevers en het gebruik van creatieve oplossingen zoals detachering of werkervaringsplaatsen. Het is ook belangrijk om de werknemer te helpen bij het ontwikkelen van nieuwe vaardigheden die de kansen op de arbeidsmarkt vergroten.
Communicatieproblemen tussen betrokken partijen. Effectieve communicatie tussen alle betrokken partijen is cruciaal voor het succes van het 2e spoortraject. Maar dit gaat lang niet altijd goed. Regelmatige voortgangsgesprekken en duidelijke afspraken kunnen helpen om misverstanden te voorkomen. Het is ook belangrijk om een centrale contactpersoon, zoals een casemanager, aan te wijzen die verantwoordelijk is voor de coördinatie en communicatie.
Wat is er nodig voor een succesvol 2e spoortraject?
2e spoorcoaching is een belangrijk onderdeel van het re-integratieproces voor werknemers die langdurig ziek zijn. Aan re-integratie zitten nogal wat regels verbonden en daarom is het belangrijk dat iedereen voldoende weet van de eigen taken en verantwoordelijkheden in het traject. Ook is het cruciaal dat alle stappen van het traject zorgvuldig doorlopen worden en eventueel obstakels overwonnen worden.
Een succesvol 2e spoortraject vereist de samenwerking tussen verschillende professionals, waaronder de bedrijfsarts, arbeidsdeskundige, 2e spoorcoach, casemanager en de werkgever. Door open communicatie, duidelijke afspraken en een gestructureerde aanpak kunnen de uitdagingen in het proces worden overwonnen en kan een succesvolle re-integratie worden gerealiseerd.
Succesvol 2e spoorcoach, zo doe je dat!
Korte & krachtige online training
Ik heb al mijn jaren aan ervaring in 24 spraakmakende korte scene's gegoten zodat jij binnen no-time relevante en onmisbare 2e spoor ervaring op doet.
In deze 24 korte video's vertolkt actrice Thérèse Osseweijer de meest voorkomende coachee uitspraken en standpunten waar jij als 2e spoorcoach toch echt even alert moet zijn hoe je hiermee omgaat.
Een goede coach herkent de psychologie achter deze uitspraken en heeft de benodigde vakinhoudelijke en juridische kennis om hier adequaat mee om te gaan. Jij blijft in controle blijft over het traject.
Geef jij jouw 2e spoorcoach coachingsvaardigheden een extra boost?
Voor slechts €47,- is deze beknopte en spot on training voor jou.
Of voor €37,- als je mijn boek al hebt.
Live 1-daagse kennistraining
2e spoorcoach
Succesvolle 2e spoortrajecten worden begeleidt door coaches vol energie, overtuigd van eigen kunnen, met een volle rugzak coachingskills, gedegen vakinhoudelijke kennis én met het juiste beeld van het werkveld te werk gaan. Want zelfverzekerde en vakinhoudelijk sterke 2e spoorcoaches leveren eigenlijk altijd goede trajecten.
Schrijf je in voor de 1-daagse kennistraining 2e spoorcoach in Utrecht of Arnhem
Alle info en datums vind je op de website: Klik hier voor alle informatie
Podcast voor 2e spoorcoaches
Elke aflevering in gesprek met een andere interessante expert op het gebied van 2e spoor en re-integratie.
Klik op de groene button om te luisteren!